Sümerler'de Yazı
Sümerler yazıyı ilk bulan uygarlıktır. MÖ 4000’li yıllarda düşüncelerini, duygularını ve çevresindekileri kil tabletler üzerinde resmetmiştir.Zaman ile kullanılan bu resimler, resim olmaktan çıkmış kısa çizgi ve guruplarından oluşan harflere dönüşmüştür. Bu harflerle yazılan ve çivi yazısı denilen yazıda harfler artarak yaklaşık bin değişik karakter oluşmuştur.Bu durum yazıyı zor öğrenilir hale getirmiştir.
|
Çivi Yazısıİlk başta yumuşak kilden levhalar yapılırdı.Bu taze yumuşak kil levhaların üzerine levhalar sertleşmeden önce yazılacak yazılar yazılırdı. Bu tabletler daha sonra güneşte kurutulur ya da önemli belgelerin yazıldığı parçalar fırınlanarak sertleştirirler, böylece bozulmaları önlenirdi.
|
|
Mısır'da Yazı
Eski Mısırlıların kullandığı yazıya hiyeroglif denir.Bu yazıda resimler harfleri ifade eder.Hiyeroglifin başlangıç tarihi MÖ 3300 yılına kadar uzanır. MÖ 1100 yıllardan kalan bir papirüs üzerindeki kayıtlar yazının ve yazmanlığın önemini ortaya koymaktadır.”Yazı yazmayı iyi öğren ,öyle ki kendini ağır bedensel işlerden kurtarıp ünlü yöneticiler katına yükseltin.Yazmasını bilen kişi kaba ve sıradan işler göremez,emir verir kültürü aktarır,yenilikleri gelecek kuşaklara bildirir ,mali kayıtlar tutar,askeri savaşları anlatır,antlaşmaları yazar,hastalıkları tedavilerini bilir.”Papirüs bitkisinden etki edilen kağıtlar üzerinde sadece edebi bilgiler yazılmazdı.Antlaşmalar,yemek tarifleri,vergi kayıtları,mevsimler ve taşkın zamanların yazıldığı görülmektedir.Ayrıca günlük yazışmaların yapıldığı bir alfabeleri daha vardı;Buna da hiyeratik denir.
|
|
Fenike'den Günümüze Yazı
Fenikeliler ticaretle uğraşan bir ulustu. MÖ 1000 yıllarında Fenikeli bir din adamı,öğrenmesi ve öğretmesi çok zor olan çivi yazısının yerine işaret sistemi sadece harflerden oluşan bir alfabelerden oluşan bir alfabe geliştirdi. Çünkü tüccarların alıp sattıkları malların hesabını,gelen giden kadını tutmak için daha basit bir sisteme ihtiyaç vardı.Modern alfabenin kökeni, Fenikelilere dayanmaktadır. Fenikeliler, bu alfabeyi Mısır alfabesinden esinlenerek oluşturmuşlardır. Fenike alfabesi, Fenikelilerin tüccar olmasının da yardımıyla bütün Akdeniz çevresine yayılmıştır. Arapların, Yunanların, İbranilerin ve Latinlerin alfabeleri hep Fenike alfabesinden türemiştir.Bugün kullanılan pek çok alfabenin temelini oluşturmuştur.
|
Kağıt
Kâğıt, çoğunlukla yazma işlemlerinde kullanılan, üzerine baskı ya da çizim yapılabilen veya ambalaj amacıyla kullanılan ince malzemedir. Genellikle nemli ağaç lifleri veya otların bezlerinden elde edilen selüloz hamurunun preslenmesinin ardından esnek levhalar içinde kurutulması sonucunda elde edilir.
Kağıt ilk olarak yazı yazma amacı ile kil tabletlerin yerini almıştır. Benzer bir amaçla kullanılmış olmasına ve batı dillerinde kağıda adını vermiş olmasına karşın, papirüs, teknik açıdan kağıt olarak değerlendirilemez. Çünkü, papirüsün oluşturulması, bitki elyaflarının ayrıştırılıp, elde edilen elyafların yeniden kağıt levhalarına dönüştürülmesi sürecini içermez. |
Matbaa
Matbaanın ilk kez kullanılması Uzakdoğu’da başlamıştır. İlk matbaa, ağaç oyma tekniği kullanarak, M.S. 593'te Çin'de kurulmuş, ilk basılı gazete de M.S. 700'de Pekin'de çıkmıştı. İlk kez tek tek harfler dökerek baskı yapmayı da 1040 yıllarında Pi Sheng adında bir Çinlinin porselenden harfler kullanarak denediği söylenmişti.Böylelikle matbaanın gelişmesine hız kazandırılmıştır.
|